Trulež jezgra lešnika - Nematospora coryli

Stručna podrška: dipl.inž. zaštite bilja Katarina Radonić, PSS Vrbas

Velike površine pod leskom (oko 500 ha), doprinele su pojavi bolesti i štetočina koje se do sada nisu javljale na ovim lokalitetima, a koje parazitiraju sve delove biljke leske.

U 2017. godini zabeleženo je propadanje, truljenje korena, značajnija pojava grinja, a tokom berbe kod nekih proizvođača pojavila se i trulež jezgra lešnika.

Trulež jezgra lešnika izaziva gljiva Nematospora coryli, koja živi kao saprofit na lesci. Gljiva se razmnožava pupljenjem kao kvasac, prenosi se putem rana ili ubodom insekata. Zarazu prenose stenice koje svojim ubodima u plod rilicom u njega ubace spore gljive koje izazivaju truljenje jezgra lešnika. Ovako zaražena jezgra su crne ili tamne boje, sušenje počinje od vrha i širi se na dole, plod je sitan i deformisan, kiselkasto-gorkog ukusa i neupotrebljiv je za ishranu. Vrlo često se na spoljašnjem delu ploda ne vide simptomi. Simptomi se razlikuju u zavisnosti od toga kada je nastala zaraza.

Ukoliko je plod zaražen rano, u vreme formiranja samog ploda (maj, jun), kompletno jezgro propada, pa su takvi plodovi šuplji. Ako se sa unutrašnje strane praznih plodova uoče kapljice braon boje, onda je to pouzdan znak da je jezgro bilo zaraženo ovom gljivom. Kod drugih razloga sušenja jezgra ovih kapljica nema.

Kada je do uboda stenica došlo u vreme već formiranog ploda, tada dolazi do sušenja ploda, koji poprima crno tamnu boju, deformiše se, a menja i ukus. Ovakvi plodovi nisu za upotrebu.

Suzbijanje ove gljive je uglavnom preventivno, a osnova je suzbijanje stenica u vreme formiranja plodova. Sve mehaničke povrede mogu biti put za ulazak gljive, pa ih je potrebno smanjiti na najmanju meru.

Izgled zaraženih plodova, Kucura, novembar 2017.godine:

  

  

 

Bilten "Za našu zemlju", broj 62, februar 2018.